Kiedy, jak i po co przenosić autorskie prawa majątkowe? Czy przeniesienie praw majątkowych jest niezbędne? Jak powinna wyglądać umowa? Dowiesz się tego w tym artykule.
Artykuł nie dotyczy może ściśle samego projektowania grafiki ale wszystkich dziedzin gdzie „towarem” jest wartość intelektualna (m.in. projekty graficzne). Jak więc można sprzedać coś co jest tak nienamacalne i mieć przy tym podstawę do roszczenia praw? Z pomocą przychodzi dość prosty – na pozór – dokument jakim jest „Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych”. To na jego podstawie określane jest kto ma prawo dysponować np. znakiem graficznym, czy treścią.
Sporo osób korzystając z usług np. grafików nie ma pojęcia o istnieniu takiego tworu jakim jest umowa o przeniesienie praw majątkowych a tym bardziej, że wręcz należy go żądać od zleceniobiorcy. Część osób też nie wie o co chodzi z tą całą umową.
Otóż :
Umowa o przeniesienie praw autorskich – umowa zawierana między stronami o przeniesienie praw autorskich majątkowych. Wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności[1].
Powinna zawierać dokładne zdefiniowanie stron i przedmiotu umowy, pola eksploatacji oraz zakres czasowy umowy.
Postanowienie co do pól eksploatacji polega na określeniu w jakim zakresie, na jakich płaszczyznach nabywający może rozporządzać utworem; prawo do dzierżawy, najmu, publicznego wystawiania, publikowania, utrwalania i zwielokrotniania itp. Co do zakresu czasowego umowy, można określić czas określony lub nieokreślony; w tym drugim przypadku umowa będzie ważna do czasu rozwiązania lub w przypadku umowy z osobą fizyczną wygaśnie wraz z jej śmiercią, jeśli wcześniej nie została rozwiązana.
wikipedia.org – Umowa o przeniesienie praw autorskich
Czytając definicję na wikipedii dowiadujemy się, że w chwili sporządzenia umowy przejmujemy prawo do posługiwania się „utworem” i możliwości wykorzystania go m.in. w celach zarobkowych. Nie znaczy to jednak, że stajemy się autorem danego „utworu”, bowiem może nim być tylko ta osoba, która ten „utwór” stworzyła, wykreowała. Autorstwo w tym temacie jest dość oczywista sprawą bowiem stanowi o no o własności intelektualnej, której nie da się nikomu ani nadać ani odebrać.
Co powinna zawierać „Umowa o Przeniesieniu Praw Majątkowych”?
WAŻNE! Formularz powinien być sporządzony w dwóch identycznych egzemplarzach (po jednym dla stron), podpisanych przez autora i nabywcę.
- Datę oraz miejsce sporządzenia umowy.
- Dane osobowe obu stron (autora oraz nabywcy), t.j. Imię i Nazwisko, nr. NIP lub PESEL, miejsce zamieszkania.
- Tytuł „utworu” (np. znaku graficznego) i opcjonalnie jego opis.
- Określenie na jakich polach eksploatacji może być wykorzystywany utwór (druk, zapis magnetyczny itp.)
- Określenie czasu trwania umowy, w przeciwnym razie prawa majątkowe wygasną wraz ze śmiercią nabywcy, lub w czasie rozwiązania umowy.
- Formularz powinien zawierać własnoręczne podpisy obu stron (bądź pełnomocników prawnie ich reprezentujących).
Sporządzenie takiej umowy może być dość kłopotliwe gdy wykonujemy usługi na odległość. W takim przypadku sporządza się umowę wysyłając obydwie, podpisane przez autora kopie do nabywcy, który w ramach swojej sprawy powinien odesłać podpisany jeden z dokumentów autorowi.
Inną opcją zawarcia takiej umowy na odległość jest jej sporządzenie w formie elektronicznej i podpisanie jej przez obydwie strony kwalifikowanym podpisem cyfrowym.
Kiedy jednak powinniśmy się domagać sporządzenia takiej umowy?
Odpowiedź jest dość trywialna. Zawsze kiedy tylko możemy…. A możemy zawsze.
Jednak jest to dość kłopotliwy proceder, zwłaszcza w przypadku drobnych usług graficznych (np. sporządzenie ikonografii dla strony internetowej) i sami musimy zdecydować czy „gra jest warta świeczki”. Przy czym nie żądając takiej umowy polegamy tylko i wyłącznie na zaufaniu do zleceniobiorcy i jego uczciwości.
Są jednak takie sytuacje gdzie zabezpieczyć się taką umową wręcz powinno. Mam tutaj na myśli oczywiście projekty znaków identyfikacji graficznej, lub inaczej mówiąc logo.
Logo to dość delikatny temat w tej kwestii, dla tego powinniśmy zabezpieczyć je we wszelaki możliwy sposób zwłaszcza jeśli szanujemy siebie, swoją markę lub produkt. Jednym z elementów zabezpieczenia logo jest właśnie posiadanie praw majątkowych do niego. Poza tym logo, jako znak graficzny powinniśmy zarejestrować w biurze patentowym, ale to już temat na osobny artykuł.
Mam nadzieję, że artykuł okazał się pomocny dla tych którzy byli nieświadomi do tej pory, oraz dla tych którzy nie rozumieli zagadnienia.